MỘT CÁNH RỪNG BẮT ĐẦU TỪ MỘT HẠT GIỐNG VÀ MỘT TƯƠNG LAI XANH BẮT ĐẦU TỪ NHỮNG NGƯỜI DÁM MƠ VÀ DÁM LÀM

Câu chuyện về chị Nguyễn Thị Thu Hằng – người phụ nữ từ Nam Đàn, Nghệ An, quê hương Bác Hồ, đến vùng đất Cam Lâm Khánh Hòa đã dành trọn đời mình cho màu xanh của rừng:

Nguyễn Thị Thu Hằng – Người phụ nữ gieo mầm xanh giữa đại ngàn, sống vì rừng ở núi Ông Phật, Khánh Hòa - Đam mê rừng và Quyết tâm trồng rừng

           Giữa những triền đồi nắng gió của Cam Lâm - Khánh Hòa, nơi đất đai khô cằn nắng cháy có một người phụ nữ luôn mang trong mình giấc mơ cháy bỏng: Làm cho quê hương mình xanh trở lại. Người ta thường thấy chị dáng người nhỏ nhắn nhưng đầy nghị lực đi qua từng con suối, từng sườn đồi lặng lẽ quan sát đất, hướng nắng, đo độ ẩm của từng  vùng đất cằn cỗi như thể chị đang trò chuyện với thiên nhiên. Ở nơi này một vùng đất Nam Trung bộ, ngoài vẻ đẹp của biển xanh, cát trăng, còn có cả núi đồi dăng dăng trùng điệp của dãy Trường Sơn hùng vĩ  sao mà yêu đến thế. Xa xa  nhìn cứ như hình một Ông Phật đang nằm  trên dải lụa trắng bồng bềnh. Rặng núi là một phần của Dãy Hoàng Ngưu, dân thường gọi là Hòn Nhọn nhưng riêng chị chị sẽ đặt tên cho nó là Núi Ông Phật vì Chị tâm linh ông Phật sẽ cho chị niềm tin, cho chị sức mạnh và cả những điều thiện lành …

     

Sinh ra và lớn lên tại làng Sen, Nghệ An, quê hương của Bác Hồ– nơi núi đồi trập trùng, cô bé Nguyễn Thị Thu Hằng từ thuở nhỏ đã có một tình yêu đặc biệt với rừng.

Cha chị là một bộ đội từng học tập và công tác trong lĩnh vực kỹ thuật sửa chữa máy bay quân sự, còn mẹ chị là thanh niên xung phong, cống hiến cả tuổi trẻ cho đất nước Việt Nam thời kỳ hậu chiến. Điều này đã hình thành trong Chị những giá trị quý báu về trách nhiệm và sẻ chia.

Ngày bé, Chị thường theo cha len lỏi khắp rừng sâu, tìm hái từng cây thảo dược quý. Từng rặng cây, dốc đá, con suối nhỏ róc rách đến bầu không khí thanh khiết trong lành đã trở nên thân thuộc với Chị. Chính trong những lần đi rừng ấy, tình yêu thiên nhiên, cây cỏ đã nhen nhóm trong cô bé một ước mơ giản dị: “Sau này mình sẽ sống với rừng và trồng thật nhiều rừng.”

Cùng cha mẹ chuyển vào Nam Trung Bộ khi chị mới chín tuổi, chị bắt đầu cuộc đời mới tại Nha Trang, Khánh Hòa. Với khí hậu đặc trưng và cảnh quan tuyệt đẹp, chị nhanh chóng yêu thích nơi này.

Những ký ức tuổi thơ về rừng cứ thế theo chị lớn lên từng ngày. Chị yêu tiếng chim hót mỗi sáng, yêu bóng mát của cây rừng, yêu cả những con mưa rào đổ ào qua núi. Sau khi tốt nghiệp trung học, trong khi bạn bè rẽ sang nhiều hướng, chị Hằng trở về cùng cha mẹ lao động, nuôi các em ăn học.

Năm tháng trôi qua, chứng kiến những cánh rừng ấy dần thưa thớt để lại những ngọn đồi trơ trọi, những trảng cỏ tranh, lau lách hoang vu vàng vọt giữa mùa khô nắng cháy. Chị nhận ra rằng mà cảnh sắc thiên nhiên nơi chị sống đang bị đe dọa bởi nạn tàn phá rừng. Và Chị âm thầm ôm lấy giấc mơ ngày nhỏ – trồng rừng.., phải trồng rừng để tạo nên màu xanh cho quê hương.

Lòng nhiệt huyết trong chị bùng cháy, chị quyết định trồng rừng như một cách để góp phần bảo vệ thiên nhiên.

       Đang là chủ một quán ăn đông khách, Chị từ bỏ hết để bắt đầu công việc trồng rừng. Khởi đầu muôn vàn khó khăn, với số vốn ít ỏi tích góp được, Chị mạnh dạn mua lại vài hecta đất rừng cằn cỗi tại Suối Tân, Cam Tân và Cam Hòa – những nơi mà chỉ, nơi người ta từng chặt phá không thương tiếc. Đường đi không có, chỉ là vết mòn của những người chặt cây, phá rừng đốt than. Chị cũng đã thuê Ngựa để vận chuyển vật tư công cụ lên núi nhưng giữa chừng Ngựa bị gãy chân lại phải trả tiền bồi thường cho chủ xe Ngựa. Phải làm sao bây giờ ? thế là chị bỏ ra số tiền lớn đã vay mượn tìm mua phương tiện máy múc để làm đường, Chị cũng tìm đến Công ty Cát Phú sản xuất Dăm gỗ - Một đơn vị nhiều năm trồng rừng  mời họ hợp tác cùng trồng rừng với chị, họ đồng ý, đoàn người của họ theo chị lên núi khảo sát, sau 4 tiếng đi được chừng 1 cây số họ lắc đầu từ chối hợp tác và quay xuống núi làm cho chị thất vọng. Nhưng chị đã không nản lòng với mục tiêu đã chọn tiếp tục công việc.

Khi bắt đầu, đầu tư 8 ha rừng với hy vọng tái sinh hệ sinh thái. Khung cảnh xanh mát mà  thấy trước mắt làm chị cảm thấy phấn khích. Năm 2006 chị mở rộng thêm 30 ha nữa và bắt đầu tiếp cận vùng núi Ông Phật Sanh (Buddha Mountain) để tạo dựng một dự án trồng rừng quy mô lớn hơn. Đất đai ở đây hoàn toàn là đất trọc, quanh năm bị đốt cháy bởi nạn làm than, với hơn 70 lò đốt liên tục mấy năm liền. Chị thấy lòng mình đau xót khi chứng kiến cảnh tượng này.

 

Đọan đường lâm sinh của dự án mở năm 2009)

           Khó khăn không ngừng ập đến khi chị quyết tâm mang rừng trở lại. Theo chân nhóm cán bộ nhà máy Cát Phú, chị đã cùng họ cố gắng đi bộ lên núi. Mất bốn tiếng đồng hồ mới được gần 1 km, nhưng đối tác đã nhụt chí và từ chối tiếp tục. Tuy nhiên, chị không buông xuôi. Chị tự nhủ rằng nếu là những chuyên gia trồng rừng mà cũng không nuôi hy vọng được thành công ở đây, thì chị sẽ đầu tư làm đường, đầu tư mọi thứ cần thiết để trồng rừng.

          Trong suốt 20 năm qua, chị đã đầu tư rất nhiều công sức và tài chính từ tiền riêng, từ tư trang, gia sản vào việc trồng rừng. Mặc dù không thu được lợi nhuận ngay lập tức, nhưng chị thấy rằng không khí ở khu vực này đã cải thiện, giống như khí hậu ở Đà Lạt, với không khí ẩm và mát mẻ hơn. Mưa cũng thường xuyên hơn, và cây cối trong rừng phát triển mạnh mẽ hơn nhờ vào sự chăm sóc của chị. Chị luôn đảm bảo có đủ tài chính để thuê khoảng 200 công nhân mỗi ngày, giúp họ phát tỉa rừng, làm sạch cỏ và duy trì sự phát triển của khu rừng mà tôi đã dày công xây dựng.

Chị tập trung vào việc trồng các loại cây bản địa, giúp tái sinh rừng một cách tự nhiên nhất có thể. Những gốc cây cưa đốt than và đất đai khô cằn dần dần hồi phục lại sức sống. Những cây da, sộp, và các loại cây khác được giữ lại, và sau nhiều năm chăm sóc, rừng của chị bắt đầu xanh tươi trở lại.

Nhớ lại lúc bấy giờ, trong những năm 2006 -2007, việc mua máy móc, như máy xúc, là điều không đơn giản. Chị phải thuê ngựa để vận chuyển nguyên liệu lên núi, nhưng nhiều lần ngựa bị gãy chân, khiến chị lâm vào cảnh khó khăn hơn. Chị buộc phải dắt ngựa trở lại, bù tiền cho chủ ngựa, nhưng lòng quyết tâm lại không nguội đi.

Ngày ngày, chị tìm đến những mỏ đá, nơi có thể cho chi thuê máy xúc. Cuối cùng, sau một thời gian dài, chị tìm được một chiếc máy xúc. Đó là một khoản đầu tư rất lớn, được tính bằng vàng lúc bấy giờ. Hàng triệu đồng lẽ ra là số tiền lớn ở đó, nhưng chị đã chi trả để có chiếc máy này giúp xây dựng những con đường vào rừng. Mỗi lần phải đi qua đèo, suối, và những địa hình hiểm trở, chi đều cảm thấy mệt mỏi, nhưng cũng đồng thời đầy tràn hy vọng.

Chị phải đối mặt với nhiều thử thách, bao gồm việc thuyết phục người dân địa phương về lợi ích của việc trồng rừng. Chị đã chứng kiến biết bao vụ việc phá rừng mà không thể can thiệp. Trồng rừng trở thành cái nghiệp không dễ dàng. Kinh nghiệm của chị là vì mình không thể thường xuyên tiếp xúc với chính quyền xã, do phải lo quá nhiều việc: từ quản lý dự án, tìm kiếm tài chính, cho đến việc tìm kiếm công việc. Từ đó nảy sinh những vấn đề phức tạp, như việc người dân lấn chiếm đất rừng. Tuy nhiên, chị biết rằng đây là nỗi buồn của riêng mình và chị cần phải tiếp tục con đường mà chị đã chọn.

Để duy trì sự sống cho rừng, chị tổ chức những ngày thu hoạch quả, xây dựng các con đường mòn cho khách du lịch, và tạo không gian thoải mái cho những ai yêu thiên nhiên đến tham quan. Chị mời gọi những người dân địa phương, nhiều người thuộc cộng đồng dân tộc thiểu số, và không ít người là phụ nữ, làm việc cùng chị. Dự án tạo ra cơ hội việc làm cho họ trong khi còn bảo vệ được những gì chị đã gây dựng.

Dần dần, rừng xanh tươi của chị trở thành điểm đến cho nhiều khách du lịch từ mọi nơi. Họ không chỉ đến để thưởng ngoạn vẻ đẹp, mà còn để hiểu hơn về nỗi vất vả, tâm huyết mà chị đã bỏ ra cho khu rừng này. Chị tổ chức các chương trình tham quan nhằm giáo dục cho mọi người về vai trò quan trọng của việc bảo vệ môi trường.

Một bước ngoặt đáng nhớ xảy ra khi chính quyền địa phương quyết định cấp giấy chứng nhận cho việc bảo vệ rừng mà Chị đã đã gầy dựng. Họ công nhận những nỗ lực của chị và đưa ra các chính sách hỗ trợ cho dự án trồng rừng, giúp chị có thêm động lực và mở ra cơ hội hợp tác với các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ môi trường…

Những cây Keo lai bé nhỏ cắm xuống lòng đất Chị hy vọng chúng sẽ bén rễ nảy mầm. Công việc tuy thế vẫn không dễ dàng. Đối mặt với không ít người hoài nghi Người ta bảo chị “khùng”, tốn thời gian công sức vào việc vô bổ nhưng chị tin vào rừng, tin vào mồ hôi công sức của con người sẽ có được thành quả. Hơn nữa, việc phát triển cây ở những khu vực đất trống không những góp sức vào việc bảo vệ môi trường mà còn mang lại sinh kế bền vững cho cộng đồng xung quanh. Chị trồng từng cây keo, từng cây sao, cây lim… Chị cùng mọi người đào từng hố, xách từng can nước tưới cho cây giữa mùa nắng cháy. Mưa đến, chị mừng như bắt được vàng. Cây sống, chị vui như có phép màu. Tháng ngày qua đị, cây trồng đã phát triển, mảnh đất trọc đồi hoang của chị hôm nào đã trở thành mảnh rừng trồng xanh tươi. Trồng được rừng đã khó, nhưng giữ được rừng còn khó khăn gian khổ hơn. Cây rừng bị chặt, đất rừng của chị bị lấn chiếm mà chị không thể can thiệp vì cứ phải cuốn vào công việc trên rừng chưa có được thời gian để đặt vấn đề với chính quyền địa phương hỗ trợ bảo vệ rừng. Bà con bắt đầu nể phục chị. Nhưng chị lại nghĩ mình cần lan tỏa giá trị và thành quả công việc của mình thế là chị vận động những người dân làm nương rẫy xung quanh tập trung cùng làm, chị chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức về rừng cho họ kết quả là khá nhiều người đã theo gương chị bỏ dần các cây ngắn ngày để trồng các loại cây như Keo lá Tràm, cây ăn quả có giá trị cao như Mít, Xoài …và rừng cây cứ thế sinh sôi. Cũng từ đó nhiều người cùng làm củng bảo vệ giữ rừng nên công việc bảo vệ rừng có hiệu quả hơn .

 

Chính quyền địa phương rất phấn khởi vì thấy được hiệu quả công việc Chị đã làm, nên họ sẵn sàng giao thêm đất rừng cho Chị. Doanh nghiệp tư nhân Mỹ Hằng của Chị ra đời. Năm 2011, Dự án trồng rừng sản xuất và chăm sóc rừng Mỹ Hằng được UBND tỉnh Khánh Hòa cấp Giấy chứng nhận đầu tư trên quy mô 226,7ha của 3 xã: Suối Tân, Cam Tân, Cam Hòa huyện Cam Lâm. Năm 2016 Dự án thứ 2: Phát triển khu du lịch sinh thái dã ngoại kết hơp kinh tế trang trại ra đời được UBND tỉnh Khánh Hòa chấp thuận Chủ trương đầu tư quy mô 290,7ha tại Tiểu khu 231 xã Suối Tân huyện Cam Lâm, một vủng rừng núi nghèo kiệt, cây rừng gần như đã bị tàn phá hết chỉ còn lại gốc cây trơ trọi với những đọt non đang nhú mầm cùng hàng chục lò đốt cây rừng làm than củi đang nghi ngút khói.

Vậy là Doanh nghiệp của chị vừa trồng rừng theo dự án cũ, vừa chăm sóc, trồng bổ sung, khoanh nuôi tái sinh rừng của Dự án mới. Cùng với cây rừng, Doanh nghiệp của chị cũng đã lớn lên chuyển đổi loại hình trở thành Công ty TNHH TM-DV Mỹ Hằng năm 2017. Dự án mới được thực hiện trên một khu rừng đẹp có tầm nhìn rộng mở. Quan sát từ trên cao phía Đông là Vịnh Nha Trang đẹp lung linh như một viên ngọc, phía Nam là Đầm Thủy Triều và Thành phố trẻ Cam Ranh bên bờ biển xanh, cát trắng ở đó có sân bay quốc tế lúc nào cũng nhộn nhịp, Phía Tây là Khu Công nghiệp suối dầu …

Khu núi rừng này có nhiều những gộp đá, hang động, suối nước và thảm thực vật phong phú các kỳ hoa dị thảo cùng các loài thảo dược quý, hệ động vật đa dạng vời Gà rừng, Khỉ, Mang, Mễn, Chồn, Sóc Rằn, Rùa …Chị trăn trở phải làm thế nào để, bảo vệ khoanh nuôi tái sinh khu rừng nghèo kiệt này ? biến nó trở thành một cảnh quan đẹp và độc đáo để điểm xuyết thêm cho Nha Trang và Cam Ranh vốn đã đẹp trở nên phong phú và rực rõ thêm, phục vụ cho Du lịch sinh thải, để cho du khách được trải nghiệm sống gần gũi với thiên nhiên trong lành. Công việc chăm sóc cây rừng được thực hiện cần mẫn và tỷ mỷ theo định kỳ, phát quang, tỉa cành dọn dẹp để các chồi non phát triển.

Nay khu rừng tự nhiên đã dần phục hồi, gần 20 năm có những cây đã trở thành cổ thụ đường kính chừng 80 cm đên 100cm. Có được kết quả này là cả một công cuộc gìn giữ bảo vệ rừng gian nan vất vả đối phó với Lâm tặc phá rừng khai thác lâm sản trái phép, có những đêm tổ tuần tra đã gỡ hàng trăm bẫy thú rừng lớn nhỏ. Nhân viên tổ bảo vệ rừng cũng đã phải đổ máu trọng thương vì ngăn chặn đối tượng chặt cây, phá rừng, lấn chiếm đất rừng trái phép. Chị chỉ mong mình đủ nguồn lực để bảo vệ và nuôi dưỡng phát triển được khu rừng này.

Từ những năm 2000 đến nay, chị Nguyễn Thị Mỹ Hằng đã dành trọn thanh xuân cho rừng. Bằng tất cả nghị lực, niềm tin và cả tiền bạc, chị không ngừng mở rộng diện tích, cải tạo đất, phủ xanh từng quả đồi. Những vùng đất cằn cỗi năm xưa giờ đã biến thành những cánh rừng xanh mát, đa dạng sinh học, nơi chim thú tìm về, cây gỗ quý được bảo tồn, thảm thực vật phong phú trở lại như thuở rừng nguyên sinh.

Hiện nay, chị là Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Mỹ Hằng – đơn vị chuyên về trồng rừng sản xuất, chăm sóc và tái sinh rừng, phát triển du lịch sinh thái, quản lý hơn 500 hecta rừng. Từ đôi tay trắng và một ước mơ xanh, chị đã xây dựng được một mô hình kinh tế rừng bền vững, góp phần gìn giữ hệ sinh thái và tạo việc làm cho người dân địa phương, đặc biệt tạo nhiều công ăn việc làm cho phụ nữ và đồng bào ở nơi đây.

Là một người phụ nữ giản dị nhưng đầy nhiệt huyết mang tình yêu mãnh liệt với núi rừng quê hương. Không chọn con đường dễ dàng, chị dồn hết công sức, tài sản và tâm huyết vào mục tiêu duy nhất: Phủ xanh đất trống đồi trọc, tái tạo rừng trả lại màu xanh cho đất Cam Lâm.

Chị không chỉ trồng rừng mà còn tạo ra một hệ sinh thái bền vững. Ngày nay, Công ty TNHH TM-DV Mỹ Hằng tự hào là một trong những đơn vị tái sinh rừng, giữ rừng, trồng cây rừng hàng đầu về khối công ty lâm nghiệp Việt Nam ngoài quốc doanh tại tỉnh Khánh Hoà. Bên cạnh công tác trồng rừng, chị còn muốn đem câu chuyện rừng xanh đến với công chúng qua những trải nghiệm du lịch tuyệt vời, an toàn và trọn vẹn nhất cho khách hàng. Đây sẽ là tiền đề là một cảnh quan thiên nhiên đẹp phục vụ cho Du lịch sinh thái phục vụ du khách.

Mỗi lần xuống kiểm tra khu rừng, cơ quan Kiểm lâm đều đánh giá rất cao cảnh đẹp của khu rừng và ghi nhận công lao của chị. Nhiều cuộc hội thảo đã diễn ra, nhiều cơ quan báo chí trong nước cũng đã viết bài ngợi ca về tấm gương của người phụ nữ đã giành hết tuổi thanh xuân cho rừng.

          Trả lại màu xanh cho núi rừng là một việc làm có ý nghĩa nhưng quan trọng hơn trong những năm qua Chị không những đã được chính quyền địa phương các cấp ủng hộ mà còn nhận được sự ủng hộ của cộng đồng và ngày càng có nhiều người chung tay góp sức bảo vệ rừng, phát triển rừng cùng với chị.

(20 năm chăm từ chồi, tược nhỏ, sóc vun gốc, tỉa cành nay cây rừng đã lớn )

  

(Rừng trồng của dự án đã lên xanh )

     

(Cây rừng đã lớn xum xuê bên các gộp đá trên núi cao - hình chụp tại dự án 2 năm 2024)

Dự án mới nhất từ mùa thu năm nay (2025), nếu được tài trợ, sẽ lan tỏa việc trồng cây dược liệu thuốc Nam truyền thống dưới tán cây rừng và biến những người dân địa phương từ kẻ phá rừng thành những người bảo vệ rừng, nguồn sống và nguồn thu mới của họ.

20 năm sau vùng núi Ông Phật đã đầy màu xanh, thành biểu tượng của sự bền bỉ và kiên trì. Chị đã tạo dựng được một không gian sinh thái phong phú, nơi các loài động thực vật có thể phục hồi và phát triển. Chị cũng nhận được ủng hộ từ cộng đồng, từ báo chí trong nước, và ngày càng có nhiều người chung tay góp sức bảo vệ rừng. Ngoài ra những năm qua, chị đã kết nối, hợp tác với cộng đồng những người yêu rừng, doanh nghiệp trồng rừng trên cả nước để cùng nhau trao đổi kinh nghiệm, lan tỏa tình yêu thiên nhiên và cùng nhau bảo vệ rừng.

Các hội thảo và khóa học đã giúp chị trang bị thêm những kỹ năng cần thiết để cải thiện phương pháp chăm sóc cây trồng. Nhờ đó, khu rừng của chị không chỉ đơn thuần là không gian xanh mà còn trở thành mô hình tiêu biểu cho việc bảo vệ và phát triển bền vững, góp phần vào công cuộc ứng phó với biến đổi khí hậu.

Chị biết rằng con đường phía trước vẫn còn nhiều thử thách, nhưng với trái tim đầy nhiệt huyết và quyết tâm bảo vệ rừng của mình, chị tin rằng chị sẽ tiếp tục gắn bó với sứ mệnh này. Hành trình của chị không chỉ thuộc về cá nhân mà đã trở thành hành trình của cộng đồng, của tất cả những người yêu thiên nhiên, và của cả thế hệ mai sau ở vùng đất còn nghèo nhưng có tương lai đầy màu xanh tại Nam Trung Bộ của Việt Nam.

( Cây kỳ hoa pháo lá trong rừng dự án hình năm 2024)

 (Ngã ba đường Lâm sinh suối Hòa Tân. Công ty Mỹ Hằng làm từ năm 2007)

         Một số thảo dược trên rừng Dự án

(Trà hoa đỏ)

                          ( Trà Dung dược tính không thua gì trà xanh)

Câu chuyện của chị Mỹ Hằng không chỉ là hành trình của một người phụ nữ yêu rừng, mà còn là biểu tượng của ý chí, sự kiên cường và lòng tận tụy. Giữa bộn bề cuộc sống, chị chọn một con đường ít người đi – con đường vun trồng từng mầm xanh để mang lại sự sống cho quê hương, cho đất nước. Không chỉ là câu chuyện về cây, về rừng xanh mà còn là lời cam kết với môi trường, với cộng đồng và với thế hệ mai sau. Câu chuyện không chỉ dừng ở trồng cây gây rừng mà còn là hành trình gieo mầm hy vọng kết nối con người với thiên nhiên. Mỗi gốc cây là một thông điệp sống, một dấu ấn của niềm tin và tình yêu đất mẹ.

Nguyễn Thị Mỹ Hằng – người phụ nữ gieo mầm hy vọng, gặt hái màu xanh.

                                                                         ( Hoài văn – Tháng 4 năm 2025)
 

Nhìn từ Anh về Việt Nam: Trồng rừng và chuyện biến đổi khí hậu

Rừng Việt Nam – ảnh chỉ có tính minh họa

Amy Chapman viết từ phía Bắc nước Anh: 

https://vietnewsuk.com/trong-rung-va-chuyen-bien-doi-khi-hau/

Hôm qua, tôi đã đi bộ 25 km trên cung đường Hadrian Wall. Cung đường này nằm dọc theo bức tường Hadrian, được xây dựng bởi người La Mã từ năm 122 sau Công Nguyên.

Trên đường đi, gió thổi lồng lộng, để lại đất đai khô cằn do thiếu nước. Chồng tôi, luật sư Philip, người đam mê lịch sử, luôn than phiền rằng với diện tích rộng lớn như vậy mà không thể trồng cây gì. Thực ra đây là nơi phân chia tỉnh Britannia của Đế chế La Mã và các bộ tộc Scots thời xưa nên là chỗ giao tranh, sỏi đá nhiều, ít cây cối.

Điều này khiến tôi liên tưởng đến việc trồng rừng ở quê nhà, nơi mà việc rừng bị con người phá đã xảy ra ra từ thời chiến tranh. Trong những năm chiến tranh tại dãy Trường Sơn, bao gồm các tỉnh miền Trung, đất đai đã bị chịu ảnh hưởng bởi bom dẫn đến việc cháy rất nhiều rừng. Tỉnh Hà Giang cũng ghi nhận hàng trăm hecta rừng bị thiệt hại trong cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc năm 1979. Trong một lần thăm Vị Xuyên, chúng tôi được nghe kể rằng trong chiến tranh, bên Trung Quốc đã bắn sang hàng trăm, hàng ngàn quả pháo mỗi ngày, khiến cây cối cháy trụi và đá cũng trở thành vôi.

Những năm gần đây, ngành lâm nghiệp đang trồng lại rừng, vì vậy nhìn cao điểm 468 giờ đây đã khác rất nhiều trong thời bình.

Chắc hẳn các bạn còn nhớ những bài học thơ từ thuở nhỏ: “Nước ta rừng vàng biển bạc.” Rừng cũng là nguồn cảm hứng cho thơ ca. Những bài hát như “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây,” phổ thơ của Phạm Tiến Duật, hay bài “Lá Đỏ” đều khắc họa một cách thơ mộng về rừng. Khi nghe những giai điệu ấy, chắc hẳn nhiều người vẫn nhớ về quá khứ oanh liệt.

Có những bài viết đã đăng trên báo Việt Nam về một người phụ nữ yêu rừng mà tôi rất khâm phục, đó là Nguyễn Thị Thu Hằng, có biệt danh là “Nữ chúa Đỉnh Năm Nọc.”

Chuyện về chị trồng rừng ở Cam Lâm, Khánh Hòa thật cảm động. Chị cho biết rằng tình yêu với rừng đã bắt đầu từ thuở bé. Khi có người bạn thân làm ngành lâm nghiệp rủ trồng rừng, chị đã say mê khi chứng kiến những vạt rừng đầu tiên lên xanh tươi.

Chị chia sẻ rằng chỉ những người làm vườn, trồng cây và chăm sóc hoa mới thực sự hiểu được tình yêu với cây cỏ. Chúng ta nuôi dưỡng cây, hồi hộp chờ đợi chúng bén rễ, ra lá, ra cành, và cuối cùng là nở hoa.

Vợ chồng chị đã gom góp tiền để mua đất trồng rừng. Trong những năm vừa qua, sự thay đổi khí hậu đã khiến hậu quả của bão lụt, lũ quét càng khiến chị thêm quyết tâm hơn trong việc trồng rừng.

Sắp tới, chị dự định trồng thêm hàng trăm hecta rừng. Tôi muốn ưu tiên cho dự án giai đoạn 2025-2029, sẽ mua cây giống từ quê Nghệ An, và ở Anh, với sự giúp đỡ và lan tỏa của Hội Người Việt Miền Bắc và bà con quê Nghệ An, chúng tôi sẽ mua cây từ các vườn ươm địa phương giúp cho dự án của chị Hằng. Huyện Yên Thành, Nghệ An hiện có nhiều vườn ươm với nhiều loại cây như keo, lim, lát, với giá cả phải chăng và tỷ lệ sống cao, nên chúng tôi sẽ ưu tiên mua cây từ các vườn ươm ở đây.

Quay lại với việc trồng rừng tại Anh Quốc. Nước Anh khuyến khích nông dân trồng rừng. Nếu nông dân dành 15% diện tích đất để trồng rừng nhằm tăng diện tích xanh, họ sẽ được giảm hoặc miễn thuế đến 100%. Đó cũng là một kinh nghiệm đáng để chia sẻ với Việt Nam và các nước muốn phủ xanh đồi trọc.